चावंड

प्रकार : गिरिदुर्ग

उंची : 1065 मी / 3400 फूट

जिल्हा : पुणे

तालूका : जुन्नर

उपनाम : प्रसन्नगड, जुंड

श्रेणी : मध्यम

जुन्नरच्या नाणेघाटच्या डोंगरात वसलेल्या दुर्ग चौकडीतील चावंड हा एक किल्ला. शिवाजी महाराजांनी या गडाचा नाव प्रसन्नगड असे ठेवले होते. या भागात शिवनेरी हा किल्ला सर्व परिचित आहे मात्र चावंड जीवधन हडसर हे मात्र अनेक जणांना माहित नाहीत. मात्र इतिहासात या किल्ल्यांनी फार महत्वाच्या भूमिका बजावल्या होत्या.

इतिहास :

इ. स. 1485 च्या काळात निजामशाहीच्या मलिक अहमदने हा किल्ला हस्तगड केला. दुसरा बुर्‍हाण निजामशाहा हा सातवा निजाम याचा नातू बहादुरशाहला 1594 साली चावंडगडावर कैद केले होते. 1663 मध्ये शहाजीराज्यांनी हा गड मोगलांना तहात दिला. पुढे मर्द मराठ्यांनी या किल्ल्यावर भगवा झेंडा फडकवला. पुढे महाराज्यांच्या मृत्यूनंतर मलिक अहमदने हा किल्ला परत मोगलांच्या ताब्यात आणला व एका सरदाराच्या ताब्यात किल्ल्याचा ताबा दिला. पुढे इंग्रजानी हा किल्ला हस्तगत करण्यासाठी तोफांचा भयंकर मारा केला व त्यात या किल्ल्याची खूप पडझड झाली. व हा किल्ला इंग्रजांच्या ताब्यात आला.

पाहण्यासारखी ठिकाणे :

किल्ल्याचे प्रवेशद्वार, श्री चावंडाबाईची मुर्ती, दीपमाळ कुंड गुडा, मंदीरांचे अवशेष इत्यादी.

राहण्याची सोय :

किल्ल्यांवरील कोठारात साधारणपणे 20 जण राहू शकतात पण पायथ्याशी असलेल्या चावंड गावात राहण्याची चांगली सोय होऊ शकते.

पाण्याची सोय :

पाण्याची सोय 12 महिने उपलब्ध आहे.

जेवणाची सोय :

गडावर जेवणाची सोय नाही मात्र चावंड गावात जेवणाची सोय होऊ शकते.

जाण्याच्या वाटा :

पुण्याहून जुन्नरला सारख्या राज्य परिवहन मंडळाच्या गाड्या आहेत. जुन्नरहून चावंड हे साधारणपणे 15 ते 20 कि. मी. इतके आहे. जुन्नरहून ‍जीपने आपटाळे व तेथून परत जीपने चावंड गावात जाता येते. चावंडवाडीतून गडावर जाता येते या वाटेने गड चढायला साधारणपणे 1 तास लागतो.